Soạn bài: BẦY CHIM CHÌA VÔI – Nguyễn Quang Thiều

Sinh năm: 1957, quê ở Hà Tây (nay thuộc Hà Nội).
Nghề nghiệp: Nhà thơ, nhà văn, dịch giả, hiện là Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam.
Phong cách sáng tác: Mang màu sắc tượng trưng, trữ tình; thường viết về làng quê Việt Nam và những vấn đề nhân sinh sâu sắc.
Tác phẩm tiêu biểu: “Những người đàn bà gánh nước sông”, “Châu thổ đỏ”, “Sự mất ngủ của lửa”, “Người đàn ông tắm ở dòng sông lạnh”…

Thể loại: Truyện ngắn hiện đại.
Xuất xứ: Trích trong tập truyện ngắn “Người đi vắng”.
Ngôi kể: Ngôi thứ nhất (xưng “tôi”) – nhân vật người kể chuyện là đứa trẻ.
Bố cục: 3 phần:
- Phần 1 (Từ đầu đến “ngồi bên khung cửa sổ”): Giới thiệu khung cảnh và nhân vật người bà.
- Phần 2 (Tiếp theo đến “thương nhớ vô hạn”): Kỉ niệm về bầy chim chìa vôi và người ông.
- Phần 3 (Còn lại): Nỗi ám ảnh và suy ngẫm của người cháu.

Là người chăm chỉ, tận tụy, mỗi ngày vẫn dậy sớm nấu cơm, chuẩn bị mọi việc cho gia đình.
Tính cách trầm lặng, ít nói, hay ngồi bên cửa sổ trầm ngâm, ánh mắt luôn xa xăm.
Bà sống với nhiều nỗi niềm sâu kín, gắn bó với thiên nhiên, với kí ức về chồng con.
Dưới con mắt của đứa cháu, bà không chỉ là người giữ gìn ngọn lửa gia đình mà còn là biểu tượng của sự hi sinh, lặng lẽ, đầy yêu thương và cô đơn.

Người ông trước đây có một niềm yêu thích đặc biệt với bầy chim chìa vôi.
Ông thường ngồi hàng giờ trên chiếc chõng tre, im lặng để ngắm nhìn bầy chim.
Một buổi sáng, ông đột ngột qua đời, đúng lúc bầy chim không bay về như thường lệ.
Từ đó về sau, bầy chim không bao giờ trở lại, để lại một khoảng trống trong lòng người ở lại.
Câu chuyện về ông và chim để lại một dấu ấn mạnh mẽ trong tâm hồn đứa cháu: sự kết nối kỳ lạ giữa con người và thiên nhiên, giữa sự sống và cái chết.

Người cháu (người kể chuyện) mang trong lòng những câu hỏi chưa có lời giải về cái chết, nỗi đau, và sự biến mất của bầy chim.
Khi trưởng thành, cậu vẫn còn ám ảnh và đau đáu về những ngày xưa cũ, về sự chia xa, sự im lặng, và sự mất mát.
Đây là biểu hiện của quá trình trưởng thành trong cảm xúc, từ sự ngây thơ sang nhận thức sâu sắc về đời sống và con người.

Truyện ngắn khắc họa một cách sâu sắc nỗi nhớ thương, sự gắn bó với ông bà, và những ký ức đẹp đẽ nhưng đầy ám ảnh của tuổi thơ.
Qua hình ảnh bầy chim chìa vôi, tác phẩm thể hiện mối quan hệ hài hòa giữa con người và thiên nhiên, đồng thời gợi mở những suy tư triết lý về sự sống, cái chết và nỗi cô đơn trong cuộc đời.

Giọng kể nhẹ nhàng, sâu lắng, thấm đẫm chất thơ.
Kết hợp giữa hiện tại và hồi ức một cách khéo léo.
Sử dụng hình ảnh biểu tượng: chim chìa vôi, chiếc chõng tre, ánh mắt bà… để gợi lên chiều sâu cảm xúc.
Miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, đặc biệt là nhân vật người bà và người kể chuyện (cháu).

Hãy biết trân trọng những người thân yêu khi còn có thể.
Thiên nhiên không chỉ là khung cảnh, mà là phần hồn sâu thẳm trong cuộc sống con người.
Mỗi con người mang trong mình những ký ức, nỗi buồn riêng, cần được lắng nghe và chia sẻ.

Hình ảnh bầy chim chìa vôi có ý nghĩa gì trong truyện?
Vì sao người cháu vẫn không quên được những hình ảnh về ông bà dù đã trưởng thành?
Theo em, câu chuyện muốn gửi đến người đọc thông điệp gì?

Soạn bài: BẦY CHIM CHÌA VÔI – Nguyễn Quang Thiều, Ngữ Văn Lớp 7, tập 1.

Soạn bài: Mẫu Đơn

TRANG VÀNG VIỆT NAM