.jpg)
Sơn Tinh - Thủy Tinh
I
Ngày xưa, khi rừng mây u ám
Sông núi còn vang um tiếng thần,
Con vua Hùng Vương thứ mười tám,
Mỵ Nương, xinh như tiên trên trần.
Tóc xanh viền má hây hây đỏ,
Miệng nàng hé thắm như san hô,
Tay ngà trắng nõn, hai chân nhỏ:
Mê nàng, bao nhiêu người làm thơ.
Hùng Vương thường nhìn con yêu quá,
Chắp tay ngẩng lên giời tạ ân;
Rồi cười bảo xứng ngôi phò mã,
Trừ có ai ngang vì thần nhân.
Hay đâu thần tiên đi lấy vợ!
Sơn Tinh, Thuỷ Tinh lòng tơ vương,
Không quản rừng cao, sông cách trở,
Cùng đến Phong Châu xin Mỵ Nương.
🎡🎡🎡🎡🎡
Sơn Tinh có một mắt ở trán,
Thuỷ Tinh râu ria quăn xanh rì.
Một thần phi bạch hổ trên cạn,
Một thần cưỡi lưng rồng uy nghi.
Hai thần bên cửa thành thi lễ,
Hùng Vương âu yếm nhìn con yêu.
Nhưng có một nàng mà hai rể,
Vua cho rằng thế cũng hơi nhiều!
Thuỷ Tinh khoe thần có phép lạ,
Dứt lời, tay hất chòm râu xanh,
Bắt quyết hò mây to nước cả,
Dậm chân rung khắp làng gần quanh.
Ào ào mưa đổ xuống như thác,
Cây xiêu, cầu gẫy, nước hò reo,
Lăn, cuốn, gầm, lay, tung sóng bạc,
Bò, lợn, và cột nhà trôi theo.
Mỵ Nương ôm Hùng Vương kinh hãi.
Sơn Tinh cười, xin nàng đừng lo,
Vung tay niệm chú. Núi từng dải,
Nhà lớn, đồi con lổm cổm bò
Chạy mưa. Vua tuỳ con kén chọn.
Mỵ Nương khép nép như cành hoa:
“Con đây phận đào tơ bé mọn,
Nhân duyên cúi để quyền mẹ cha!”
Vua nghĩ lâu hơn bàn việc nước,
Rồi bảo mai lửa hồng nhuốm sương,
Lễ vật thần nào mang đến trước,
Vui lòng vua gả nàng Mỵ Nương.
II
Bình minh má ửng đào phơn phớt,
Ngọc đỏ rung trên đầu lá xanh.
Ngọn liễu chim vàng ca thánh thót,
Ngự giá Hùng Vương lên mặt thành.
Mỵ Nương bên lầu son tựa cửa,
Rèm ngọc lơ thơ phủ áo hồng.
Cánh nhạn long lanh vờn ánh lửa,
Mê nàng, chim ngẩn lưng giời đông.
🎡🎡🎡🎡🎡
Rừng xanh thả mây đào man mác,
Sơn Tinh ngồi bạch hổ đi đầu
Mình phủ áo bào hồng ngọc dát,
Tay ghì cương hổ, tay cầm lau.
Theo sau năm chục con voi xám
Hục hặc, lưng cong phủ gấm điều,
Tải bạc, kim cương, vàng lấp loáng,
Sừng tê, ngà voi và sừng hươu.
Hùng Vương trên mặt thành liễu rủ,
Hớn hở thần trông, thoáng nụ cười.
Thần suốt đêm sao dài không ngủ,
Mày ngài, mắt phượng vẫn còn tươi.
🎡🎡🎡🎡🎡
Sơn Tinh đến lạy chào bên cửa,
Vua thân ngự đón nàng Mỵ Nương.
Lầu son nàng ngoái trông lần lữa,
Mi xanh lệ ngọc mờ hơi sương.
Quỳ lạy cha già lên kiệu bạc,
Thương người, thương cảnh xót lòng đau.
Nhìn quanh, khói toả buồn man mác,
Nàng kêu: “Phụ vương ôi! Phong Châu!”
Kiệu nhỏ đưa nàng đi thoăn thoắt,
Hùng Vương mơ, vịn tay bờ thành.
Trông bụi hồng tuôn xa, xa lắc,
Mắt nhoà lệ ngọc ngấn đầm quanh...
🎡🎡🎡🎡🎡
Thoảng gió vù vù như gió bể,
Thuỷ Tinh ngồi trên lưng rồng vàng.
Yên gấm tung dài bay đỏ choé,
Mình khoác bào xanh da giời quang.
Theo sau cua đỏ và tôm cá,
Chia đội năm mươi hòm ngọc trai,
Khập khiễng bò lê trên đất lạ,
Trước thành tấp tểnh đi hàng hai.
Hùng Vương mặt rồng chau ủ rũ,
Chân trời còn phảng bóng người yêu,
Thuỷ Tinh thúc rồng đau kêu rú,
Vừa uất vì thương, vừa bởi kiêu.
Co hết gân, nghiến răng, thần quát:
“Giết! Giết Sơn Tinh hả hờn ta!”
Tức thời nước sủi reo như thác,
Tôm cá quăng ngọc trai mà hoa.
III
Sơn Tinh đang kèm theo sau kiệu,
Áo bào phơ phất nụ cười bay.
(Vui nhỉ mê ai xinh, mới hiểu)
Thần trông kiệu nhỏ, hồn thêm say.
Choàng nghe sóng vỗ, reo như sấm,
Bạch hổ dừng chân, lùi, vểnh tai.
Mỵ Nương tung bức rèm đỏ thắm,
Sơn Tinh trông thấy càng dương oai.
Sóng cả gầm reo lăn như chớp,
Thuỷ Tinh cưỡi lưng rồng hung hăng.
Cá voi quác mồm to muốn đớp,
Cá mập quẫy đuôi cuồng nhe răng.
Càng cua lởm chởm giơ như mác;
Tôm kềnh chạy quắp đuôi xôn xao.
Sơn Tinh hiểu thần ghen, tức khắc
Niệm chú, đất nẩy vù lên cao.
Hoa tay thần vẫy hùm, voi, báo.
Đuôi quắp, nhe nanh, giơ vuốt đồng,
Đạp long đất núi, gầm xông xáo,
Máu vọt phì reo muôn ngấn hồng.
Mây đen hăm hở bay mù mịt,
Sấm ran, sét động nổ loè xanh.
Tôm cá xưa nay im thin thít,
Mở quác mồm to kêu thất thanh.
Mỵ Nương kinh hãi ngồi trong kiệu,
Bỗng chợt nàng kêu mắt lệ nhoà.
(Giọng kiêu hay buồn không ai hiểu,
Nhưng thật dễ thương): “Ô! Vì ta!”
🎡🎡🎡🎡🎡
Thuỷ Tinh năm năm dâng nước bể,
Đục núi hò reo đòi Mỵ Nương.
Trần gian đâu có người dai thế,
Cũng bởi thần yêu nên khác thường!
(Nguyễn Nhược Pháp, Hoa Một Mùa, NXB Phụ Nữ, Hà Nội, 2018, tr.217-223)
Theo em, điều làm nên sức hấp dẫn đặc biệt của tác phẩm trên – một phiên bản văn học của truyền thuyết Sơn Tinh – Thủy Tinh – chính là sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố truyền thống và nghệ thuật hiện đại, tạo nên một câu chuyện vừa hùng tráng, vừa trữ tình, vừa gần gũi với tâm hồn người Việt.
Dưới đây là một số điểm cụ thể góp phần tạo nên sức hấp dẫn ấy:
🌿 1. Chất liệu truyền thuyết dân gian đậm đà
Tác phẩm khai thác truyền thuyết nổi tiếng về hai vị thần tranh tài để cưới Mỵ Nương – con gái vua Hùng. Đây là câu chuyện quen thuộc với mọi người Việt Nam, gắn liền với tuổi thơ và cội nguồn dân tộc. Nhờ vậy, tác phẩm dễ dàng khơi gợi cảm xúc, lòng tự hào và sự gần gũi.
🎨 2. Ngôn ngữ giàu hình ảnh, nhạc tính
Tác giả sử dụng lối thơ tự do với những câu văn đầy nhạc điệu, giàu hình ảnh, tạo nên không khí huyền ảo và sống động:
“Ngọc đỏ rung trên đầu lá xanh”“Tôm cá xưa nay im thin thít,Mở quác mồm to kêu thất thanh.”
Chính cách miêu tả như vẽ tranh, ngôn ngữ gần gũi mà giàu chất thơ đã làm cho câu chuyện cổ trở nên sống động như một bản giao hưởng giữa đất – trời – người.
❤️ 3. Yếu tố cảm xúc và con người hóa nhân vật thần thoại
Tác phẩm không chỉ kể về cuộc chiến giữa các vị thần mà còn lột tả cảm xúc rất con người: nỗi đau vì tình yêu, sự ghen tuông, nét dịu dàng của Mỵ Nương, sự kiêu hãnh của Sơn Tinh và nỗi uất hận bất lực của Thủy Tinh. Điều này khiến các nhân vật trong truyền thuyết không còn xa lạ hay khô cứng mà hiện lên như những con người có tâm hồn, có khát khao và đau khổ.
⚔️ 4. Tính sử thi kết hợp với trữ tình
Tác phẩm có những đoạn tràn đầy khí thế sử thi – như cảnh Sơn Tinh vẫy tay dựng núi, hay Thủy Tinh điều binh dâng nước – nhưng cũng không thiếu những đoạn mang chất thơ và cảm xúc lãng mạn, như lúc Mỵ Nương tiễn biệt cha, hay thảng thốt kêu: "Ô! Vì ta!".
Chính sự đan xen giữa hào khí thần thoại và tình cảm con người đã tạo nên chiều sâu nghệ thuật cho tác phẩm.
🌊 5. Ẩn dụ về quy luật tự nhiên và tinh thần dân tộc
Câu chuyện cũng mang tính biểu tượng cao – Thủy Tinh thua nhưng năm nào cũng dâng nước như một ẩn dụ về thiên nhiên khắc nghiệt, và Sơn Tinh tượng trưng cho ý chí, trí tuệ và lòng quả cảm của con người Việt Nam luôn chiến thắng, dù phải chiến đấu không ngừng nghỉ. Đây chính là thông điệp mạnh mẽ và đầy cảm hứng.
👉 Tổng kết
Tác phẩm hấp dẫn bởi vì nó không chỉ là một câu chuyện cổ tích, mà còn là một bản anh hùng ca, một khúc tình ca, một biểu tượng văn hóa dân tộc, được viết lại bằng ngôn ngữ nghệ thuật phong phú, hiện đại, giàu cảm xúc và tưởng tượng. Chính sự tổng hòa này khiến người đọc vừa xúc động, vừa thích thú, vừa ngẫm ngợi không thôi.
Nhận xét
Đăng nhận xét