Cảm nhận về nhân vật Dế Mèn trong truyện “Dế Mèn phiêu lưu ký” – Tô Hoài

Cảm nhận về nhân vật Dế Mèn trong truyện “Dế Mèn phiêu lưu ký” – Tô Hoài

Tuổi thơ của em gắn liền với những trang sách đầy màu sắc của Dế Mèn phiêu lưu ký – một tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Tô Hoài. Trong thế giới thu nhỏ của côn trùng, nơi mỗi sinh vật được thổi hồn sống động và đầy nhân tính, hình ảnh Dế Mèn hiện lên không chỉ là một chú dế tinh nghịch, mạnh mẽ mà còn là biểu tượng cho hành trình trưởng thành, vươn lên và biết sống có trách nhiệm. Khi gấp lại những trang sách cuối cùng, điều đọng lại trong em sâu sắc nhất chính là quá trình thay đổi và lớn lên về nhân cách của chú dế ấy – một quá trình đầy sai lầm, hối hận, nhưng cũng đầy ánh sáng và khát vọng.

Ngay từ những trang đầu tiên, Dế Mèn hiện lên với vẻ đẹp khỏe khoắn và đầy sức sống. Chú có “đôi càng mẫm bóng, những chiếc vuốt nhọn hoắt, đôi cánh dài và râu vểnh lên như hai chiếc ăng-ten”. Tô Hoài đã vẽ nên một hình ảnh Dế Mèn trẻ trung, tràn đầy tự tin, hăng hái và sôi nổi – như bao bạn trẻ mới lớn ngoài đời. Nhưng cũng giống như rất nhiều bạn nhỏ khác, Dế Mèn đã mắc sai lầm: chú kiêu căng, thích thể hiện mình, hay trêu chọc người khác, đặc biệt là coi thường Dế Choắt – người hàng xóm gầy yếu, hiền lành. Chính vì một trò đùa vô trách nhiệm mà Dế Mèn đã gián tiếp gây ra cái chết oan uổng cho Dế Choắt.

Lúc đọc đến đoạn này, em thực sự xúc động. Cái chết của Dế Choắt như một hồi chuông cảnh tỉnh, không chỉ đối với Dế Mèn mà còn với tất cả chúng ta. Em cảm nhận được nỗi hối hận, đau đớn và sự thức tỉnh trong tâm hồn Dế Mèn khi cậu lặng lẽ nghe lời trăng trối của người bạn nhỏ bé. Em thấy Dế Mèn không còn ngạo nghễ và háo thắng nữa, mà đã biết lắng nghe, biết ăn năn, và từ đó quyết tâm sống tốt hơn. Chính ở thời khắc ấy, Dế Mèn từ một chú dế ngông cuồng đã bắt đầu hành trình trở thành một cá thể sống có lý tưởng, có trách nhiệm và trái tim biết yêu thương.

Điều khiến em càng yêu mến Dế Mèn hơn là qua suốt hành trình sau đó, chú không ngừng học hỏi, trải nghiệm và trưởng thành. Gặp nhiều bạn mới, chứng kiến những bất công, Dế Mèn biết quan sát, suy ngẫm, hành động để góp phần làm thế giới tốt đẹp hơn. Cùng với Dế Trũi, Dế Mèn đã đoàn kết các loài vật yếu đuối chống lại sự áp bức của bọn cóc dữ, bọ hung… Đó không còn là một chú dế chỉ biết chải chuốt và gáy vang để khoe mình nữa, mà là một người hùng thực sự – can đảm, nhân hậu và giàu lý tưởng sống.

Qua nhân vật Dế Mèn, em học được nhiều bài học quý giá. Em hiểu rằng, ai trong đời cũng có thể mắc sai lầm, nhưng điều quan trọng là biết nhận ra lỗi và thay đổi để tốt hơn. Dế Mèn không hoàn hảo, nhưng chú đã trưởng thành bằng chính trải nghiệm, nước mắt và sự hối hận của mình. Em cũng học được rằng, sức mạnh không phải để thể hiện hay áp đặt, mà để bảo vệ những điều đúng đắn, để sống có ích cho cộng đồng, như cách Dế Mèn đã làm ở cuối truyện.

Tô Hoài không chỉ sáng tạo ra một thế giới muôn loài đầy màu sắc, mà còn để lại trong tâm hồn em một hình ảnh Dế Mèn vừa gần gũi, vừa sâu sắc. Đó không chỉ là một chú dế trong truyện, mà là hình ảnh ẩn dụ cho mỗi chúng ta – những con người đang lớn, đang vấp ngã, nhưng luôn có thể đứng dậy và làm lại bằng lòng tốt và nghị lực.

"Bài Học Đường Đời Đầu Tiên" trích "Dế Mèn Phiêu Lưu ký" - Tô Hoài, Ngữ Văn 6, Tập 1

Soạn bài: Mẫu Đơn