CÔNG TỬ BẠC LIÊU – HUYỀN THOẠI MỘT THỜI VÀ BÓNG DÁNG CỦA MỘT GIAI TẦNG ĐÃ KHUẤT
Công tử Bạc Liêu là ai?
Công tử Bạc Liêu – cái tên từ lâu đã trở thành một biểu tượng sống động, đầy màu sắc trong ký ức văn hóa Nam Bộ đầu thế kỷ XX. Thực chất, "Công tử Bạc Liêu" là biệt danh dân gian đặt cho Trần Trinh Huy (1900–1973), con trai của đại điền chủ Trần Trinh Trạch – người giàu có bậc nhất miền Tây thời Pháp thuộc. Sinh ra trong nhung lụa, du học ở Pháp từ thuở thiếu niên, ông sớm hấp thu phong cách sống quý tộc phương Tây và trở thành một "tay chơi" khét tiếng.
Từ Sài Gòn, Cần Thơ đến tận Phnom Penh, người ta đều biết đến một chàng trai sang trọng, bảnh bao, hút thuốc thơm, đi xe hơi, chơi ngựa đua, tiêu tiền như nước – đó chính là công tử Bạc Liêu.
Lối sống xa hoa và những giai thoại "tiền đốt không hết"
Nếu nói về người giàu ở Nam Kỳ xưa, không thể không nhắc đến cha ông – Trần Trinh Trạch – một người gốc Hoa siêu giàu với hàng chục ngàn mẫu ruộng, nhà cửa khắp nơi. Nhưng Trần Trinh Huy nổi danh không chỉ vì thừa kế tài sản khổng lồ, mà còn vì lối sống xa xỉ vượt mọi khuôn khổ xã hội đương thời.
Người ta kể rằng, ông từng đốt tiền nấu trứng cho vui, từng mang xe hơi sang Pháp độ máy rồi đưa về Việt Nam, từng thuê hẳn phi công Pháp lái máy bay đưa ông đi chơi – trong thời điểm mà cả Đông Dương hiếm người dám nghĩ đến máy bay. Ông tổ chức những bữa tiệc thâu đêm, cùng các vũ nữ người Pháp, dùng rượu ngoại và sâm banh đắt tiền, trong những biệt thự nguy nga ở giữa Bạc Liêu – nơi vẫn còn tồn tại đến ngày nay.
Một giai thoại nổi tiếng khác là trận thi chơi ngựa đua với công tử Hắc của Cần Thơ, chỉ để giành phần "oai" hơn. Ông Huy sẵn sàng đưa tiền gấp đôi để dằn mặt, không cần lời lãi, không cần kết quả.
Trong đám công tử miền Tây thời ấy – như Ba Thế, Hắc Cần Thơ, Bạch Công Tử – thì Công tử Bạc Liêu được xem là "đại ca" về độ ăn chơi, chịu chơi và chịu chi.
Cuộc đời nhiều biến động và hồi kết lặng lẽ
Thế nhưng, phía sau ánh hào quang là một bi kịch rất đời thường: tài sản có thể tiêu tan, nhưng danh tiếng thì còn mãi. Sau khi cha mất, Công tử Bạc Liêu kế thừa cơ ngơi đồ sộ, nhưng ông không có khiếu kinh doanh như cha. Phong cách sống phóng túng, đầu tư không hiệu quả, cộng thêm thời cuộc biến động sau 1945 khiến tài sản dần hao hụt.
Về cuối đời, ông sống trong một căn nhà nhỏ ở Sài Gòn, không còn rượu ngoại, không xe hơi, không vũ nữ, không tiệc tùng, chỉ còn lại ký ức và một vài người bạn xưa. Ông mất năm 1973 trong âm thầm, nhưng những giai thoại về ông thì sống mãi.
Công tử Bạc Liêu – huyền thoại hay bài học?
Với người dân miền Nam, nhất là miền Tây, công tử Bạc Liêu không chỉ là một "tay chơi khét tiếng", mà còn là một phần ký ức văn hóa. Dù ai đó có thể chê ông tiêu xài hoang phí, sống không lo cho tương lai, thì cũng không thể phủ nhận ông là biểu tượng một thời của tầng lớp "đại địa chủ" – thứ giai tầng đã tan biến sau 1945.
Ông mang theo một thời kỳ đã lùi xa: thời mà đồng tiền có thể mua được mọi thứ, thời mà quyền lực nằm trong tay những người sở hữu ruộng đất và quan hệ với Pháp. Ông sống như một vì sao băng – rực rỡ, huy hoàng, nhưng chóng tàn.
Và rồi sau tất cả, người đời nhớ đến ông không phải vì ông xây được gì to lớn, mà vì ông dám sống khác, sống hết mình với một lý tưởng hưởng thụ, dù đúng hay sai thì cũng không dễ lặp lại.
Dấu ấn còn lại hôm nay
Hiện nay, nhà Công tử Bạc Liêu ở phường 3, TP Bạc Liêu đã trở thành điểm du lịch nổi tiếng. Du khách đến đây để nhìn thấy phần nào kiến trúc xa hoa còn sót lại, nghe kể những giai thoại khó tin mà có thật. Bức ảnh ông ngồi hút thuốc, mặc âu phục, vẫn treo trang trọng trong căn nhà gạch cổ – như lời chứng sống về một nhân vật có thật trong lịch sử.
Có người hỏi: "Nếu sống hôm nay, công tử Bạc Liêu sẽ như thế nào?" – Có lẽ ông sẽ là một tay chơi mạng xã hội, hoặc một doanh nhân có gu ăn chơi thượng hạng. Nhưng thời đó đã qua rồi. Và chính vì đã qua, nên cái tên Công tử Bạc Liêu mới trở thành bất tử.
Nhận xét
Đăng nhận xét